Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp niêm yết - VLCA 2025: Quản trị công ty - Chìa khóa nâng tầm thị trường chứng khoán Việt Nam

Quản trị công ty - một hạng mục của VLCA được đánh giá qua Bộ tiêu chí VCGS

Năm 2014 được xem là dấu mốc quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam, khi Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp Niêm yết chính thức bổ sung hạng mục Quản trị công ty để vinh danh các doanh nghiệp đã thực hiện tốt các quy định về QTCT.

Đến năm 2018, Bộ tiêu chí đánh giá QTCT Việt Nam (Vietnam Corporate Governance Scorecard - VCGS) lần đầu tiên được xây dựng và đưa vào đánh giá tại VLCA. VCGS được Ban tổ chức VLCA xây dựng dựa trên nguyên tắc QTCT của OECD, đồng thời các câu hỏi có sự điều chỉnh cho phù hợp với các quy định hiện hành về QTCT của Việt Nam và tình hình thực tế của doanh nghiệp Việt Nam. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao việc đánh giá toàn diện tình hình thực thi QTCT của các doanh nghiệp niêm yết (DNNY) để từ đó các cơ quan nhà nước có kế hoạch chuẩn hóa chất lượng QTCT của DNNY, đưa Việt Nam tiệm cận các thông lệ tốt nhất trong khu vực ASEAN và quốc tế.

Giải thưởng QTCT của VLCA đã không chỉ là một hạng mục giải thưởng để tôn vinh các doanh nghiệp đang thực hành QTCT tốt nhất, mà đây là một lộ trình mang tính định hướng chiến lược cho thị trường chứng khoán nhằm nâng cao tính minh bạch và vị thế của thị trường chứng khoán Việt Nam

Các tiêu chí của VLCA - VCGS không dừng lại ở việc tuân thủ pháp luật, mà tập trung sâu vào thực hành quản trị hiệu quả, minh bạch, bền vững. Tỷ trọng các tiêu chí thực hành thông lệ tốt của VLCA – VCGS dần dần được nâng cao, từ mức ban đầu 30% lên đến mức 40% hiện nay. Đó là minh chứng rõ nét cho tinh thần dẫn dắt của Ban Tổ chức, kiên trì hướng các doanh nghiệp từ “quản trị tuân thủ” sang “quản trị kiến tạo giá trị”. Đây cũng chính là bản chất sâu xa của QTCT hiện đại – quản trị không chỉ để đáp ứng quy định, mà để tạo ra giá trị dài hạn cho cổ đông, các bên liên quan, cho xã hội và cho thị trường.

VLCA - VCGS: Không chỉ là chuẩn mực mà còn là sự vinh danh

Điều đáng nói nhất về VLCA – VCGS, chính là nó không phải một cuộc đánh giá chỉ để chọn ra những gương mặt đoạt giải rồi khép lại. VLCA – VCGS thực sự là một thước đo chất lượng phản ánh diện mạo QTCT gắn với ESG của cả thị trường. Các tiêu chí đánh giá VLCA – VCGS được cập nhật liên tục, bám sát những thay đổi pháp luật (Luật Chứng khoán 2019, Luật Doanh nghiệp 2020) đồng thời tiệm cận các thông lệ quốc tế như Bộ Nguyên tắc QTCT G20/OECD 2023. Nhờ đó, VCGS đã trở thành bộ khung tham chiếu không thể thiếu cho tất cả DNNY – bất kể quy mô lớn hay nhỏ. Doanh nghiệp có thể tự đo lường khoảng cách quản trị của mình so với chuẩn mực tốt nhất, từ đó xây dựng lộ trình cải thiện ngắn hạn và dài hạn. Trong bối cảnh Việt Nam đang phấn đấu nâng hạng thị trường chứng khoán, VCGS không chỉ là công cụ đánh giá, mà còn là đòn bẩy tạo ra niềm tin vững chắc từ nhà đầu tư, nhất là các quỹ đầu tư nước ngoài đang tìm kiếm điểm đến an toàn, minh bạch và bền vững.

Trong kỳ VCGS 2024, có đến 25 doanh nghiệp được vinh danh QTCT tốt nhất, với các thực hành quản trị hiện đại như:

• Tổ chức Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) song ngữ, kết hợp trực tiếp và trực tuyến.
• Minh bạch các nghị quyết chưa thực hiện và giao dịch cần ĐHĐCĐ phê duyệt.
• Công bố thông tin ESG, quản trị rủi ro môi trường – xã hội.
• Tự đánh giá hiệu quả hoạt động HĐQT.

QTCT tốt – Nam châm thu hút vốn chất lượng

Không có con số nào nói rõ tầm quan trọng của QTCT bằng chính những kết quả mà thị trường Việt Nam đạt được. Từ năm 2017 đến 2023, điểm số QTCT của Việt Nam trong Thẻ điểm QTCT ASEAN (ASEAN Corporate Governance Scorecard - ACGS) liên tục được cải thiện. Việt Nam đã có doanh nghiệp được vinh danh là “Tài sản đầu tư có giá trị của Đông Nam Á” trong các kỳ ACGS 2017, 2019 và 2021 – điều mà cách đây một thập kỷ còn là giấc mơ xa xỉ.

Tất cả những yếu tố đó không chỉ tạo ra lớp phòng vệ chắc chắn trước biến động thị trường, mà còn trở thành “thỏi nam châm” thu hút dòng vốn dài hạn và có trách nhiệm, nhất là trong bối cảnh nhà đầu tư quốc tế ngày càng ưu tiên các thị trường minh bạch, tuân thủ và có định hướng bền vững.

Tầm nhìn 2025 – Khi quản trị trở thành thương hiệu quốc gia

Trong hành trình trở thành thị trường mới nổi, Việt Nam coi QTCT tốt không chỉ là lựa chọn, mà là điều kiện bắt buộc. Nhà đầu tư toàn cầu ngày càng quan tâm đến năng lực quản trị và minh bạch thông tin của doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh QTCT ngày càng được xem như “hộ chiếu vàng” để tiếp cận nguồn vốn chất lượng cũng như tiếp cận khách hàng trên thị trường quốc tế. Với vai trò đối tác kỹ thuật của VLCA, VIOD liên tục đưa ra những sáng kiến khuyến khích doanh nghiệp thực hành QTCT hiệu quả như VNCG50 (Vietnam Corporate Governance 50) thu hẹp khoảng cách quản trị giữa các DNNY Việt Nam và chuẩn mực ASEAN, cùng với Sáng kiến QTCT Bứt phá (Breakthrough Corporate Governance Initiative - BCGI) đang trở thành bộ công cụ để đào tạo, đánh giá QTCT cho các doanh nghiệp,