Ngân hàng Khu vực 15: Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trên địa bàn

Tại tỉnh An Giang hiện có 639 máy ATM, 4.626 máy POS, khoảng 4,1 triệu tài khoản đang hoạt động. Hầu hết các siêu thị, trung tâm mua sắm và cơ sở phân phối hiện đại đã lắp đặt thiết bị chấp nhận thẻ, cho phép người tiêu dùng TTKDTM khi mua hàng qua POS, quét mã QR.... Các cơ sở giáo dục, trường học và cơ sở khám chữa bệnh công lập trên địa bàn đã tích cực thực hiện TTKDTM, cụ thể, Kiên Giang (trước sáp nhập) đạt 90% cơ sở giáo dục và 100% cơ sở khám chữa bệnh công lập, trong khi An Giang (trước sáp nhập) đạt 98% cơ sở giáo dục. Về thanh toán hóa đơn, 100% khách hàng sử dụng điện tại Kiên Giang (trước sáp nhập) đã thực hiện thanh toán qua ngân hàng hoặc tổ chức trung gian.

Còn tại tỉnh Cà Mau có 298 máy ATM, 1.963 máy POS, khoảng 1,7 triệu thẻ đang lưu hành. Hoạt động TTKDTM đối với các lĩnh vực dịch vụ công như giáo dục, y tế, điện, nước, chi trả an sinh xã hội... được triển khai tích cực, trong đó: Cà Mau (trước sáp nhập) có 6 chi nhánh ngân hàng đã liên kết cung cấp dịch vụ thanh toán cho 20 cơ sở y tế, khám chữa bệnh, đạt 4.893 giao dịch với tổng số tiền khoảng 8 tỷ đồng. Ngoài ra, 4 chi nhánh ngân hàng đã hợp tác thu học phí không dùng tiền mặt cho 110 cơ sở giáo dục, với 4.679 giao dịch và số tiền khoảng 7 tỷ đồng; trong khi đó tỉnh Bạc Liêu (trước sáp nhập) có 11 chi nhánh ngân hàng đã ký thỏa thuận thu ngân sách nhà nước (NSNN) và thanh toán 100% các khoản chi qua hệ thống ngân hàng (hiện 98,5% đơn vị sử dụng NSNN chi trả lương qua tài khoản. Phần lớn các bệnh viện và cơ sở y tế đều thu viện phí bằng TTKDTM. Chi trả bảo hiểm xã hội cũng được triển khai hiệu quả nhờ sự phối hợp giữa Bảo hiểm xã hội tỉnh và 8 chi nhánh ngân hàng. Các ngân hàng cũng đã ký hợp đồng hợp tác thanh toán tiền điện, nước với Điện lực tỉnh và Công ty cổ phần cấp nước).

Theo kế hoạch Ngân hàng Nhà nước Khu vực 15 đang thúc đẩy các TCTD triển khai TTKDTM tại các trường học, cơ sở đào tạo, cơ sở y tế, chợ 4.0, tuyến phố không tiền mặt… để đẩy mạnh phát triển chiến lược tài chính toàn diện trên địa bàn.

Song hành với sự tiện lợi là sự gia tăng đáng lo ngại của các chiêu thức lừa đảo từ giả mạo công an, ngân hàng đến lập tài khoản ảo, dụ dỗ vay nóng. Những thủ đoạn này ngày càng tinh vi, khiến nhiều người dân e ngại mỗi khi giao dịch.

Trong bối cảnh đó, việc củng cố niềm tin trở thành ưu tiên hàng đầu của cả cơ quan quản lý lẫn doanh nghiệp cung ứng dịch vụ. Một “lá chắn kép” đang hình thành đó chính là SIMO (System for Important Money Operations) - cơ chế quản lý tập trung của Ngân hàng Nhà nước kết hợp công nghệ chủ động của các ngân hàng và đơn vị trung gian thanh toán.

Thời gian qua, SIMO được Ngân hàng Nhà nước triển khai như một giải pháp khắc phục triệt để điểm yếu đó. Đây là hệ thống tập trung dữ liệu các tài khoản đáng ngờ, đồng thời kết nối chặt chẽ với Bộ Công an, ngân hàng và các trung gian thanh toán.

Mỗi giao dịch đi qua hệ thống sẽ được đối chiếu với kho dữ liệu SIMO. Nếu có dấu hiệu bất thường, giao dịch có thể bị chặn ngay lập tức hoặc yêu cầu định danh bổ sung. Với cơ chế này, thay vì giám sát cục bộ, ngành tài chính đã bước sang giám sát đồng bộ toàn hệ thống, tạo thêm một tầng bảo vệ quan trọng để phòng ngừa rủi ro.

Nhờ sự kết hợp giữa cơ chế giám sát tập trung của Ngân hàng Nhà nước thông qua SIMO và công nghệ phòng chống rủi ro từ doanh nghiệp, trải nghiệm giao dịch số trở nên vừa minh bạch, vừa gần gũi, giúp người dùng có thêm căn cứ rõ ràng để quyết định tiếp tục hay dừng giao dịch.

Sự kết hợp giữa khung chính sách và dữ liệu tập trung của Ngân hàng Nhà nước với năng lực công nghệ của doanh nghiệp cho thấy hiệu quả của mô hình hợp tác công – tư. Cơ quan quản lý tạo ra hành lang pháp lý và công cụ giám sát chung; doanh nghiệp công nghệ như MoMo biến nó thành trải nghiệm cụ thể, dễ hiểu và gần gũi cho người dùng đại chúng.