Hội nghị xúc tiến đầu tư mở chương mới hợp tác nông nghiệp Việt – Nhật

Đồng bằng sông Cửu Long – trung tâm thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao

Sự kiện do Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Việt Nam phối hợp với Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản (MAFF) và Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản tổ chức, trong bối cảnh hai Chính phủ vừa ký kết “Tầm nhìn trung và dài hạn hợp tác nông nghiệp Việt Nam – Nhật Bản giai đoạn 2025–2030”. Thỏa thuận này hướng tới hợp tác toàn diện trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và phát triển nông nghiệp bền vững.

Hội nghị tập trung vào việc thu hút đầu tư công nghệ giảm phát thải khí nhà kính trong sản xuất lúa chất lượng cao; ứng dụng công nghệ số và cơ giới hóa thông minh trong quản lý, canh tác và chế biến; phát triển công nghệ chế biến – tận dụng phụ phẩm sau thu hoạch để hình thành chuỗi giá trị tuần hoàn; đồng thời thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, hợp tác nghiên cứu và chuyển giao tri thức giữa các trường, viện, doanh nghiệp của hai nước.

Với vị thế là vựa lúa lớn nhất Đông Nam Á, vùng Đồng bằng sông Cửu Long được xác định là trung tâm triển khai Đề án “Phát triển bền vững một triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh đến năm 2030”. Mục tiêu của đề án là giảm 15–20% phát thải khí nhà kính, nâng thu nhập nông dân lên 10–15%, đồng thời xây dựng và khẳng định thương hiệu “Gạo Việt Nam: Xanh, Sạch, Phát thải thấp” trên thị trường quốc tế.

Trong tiến trình đó, Nhật Bản được xem là đối tác chiến lược hàng đầu, cung cấp các giải pháp công nghệ tiên tiến, thiết bị cơ giới chính xác, hệ thống quản trị dữ liệu nông nghiệp và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Sự hợp tác này được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, và hội nhập sâu hơn vào thị trường carbon toàn cầu.

Doanh nghiệp Việt Nam tiên phong chuyển đổi xanh

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Anh Nam, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Lương thực A AN cho biết: “Chúng tôi tự hào là doanh nghiệp tiên phong trong việc xây dựng chuỗi giá trị lúa gạo khép kín từ đầu vào đến đầu ra, góp phần nâng cao giá trị hạt gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế. Trên nền tảng Đề án phát triển bền vững 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp, chúng tôi xem việc đồng hành cùng đề án là mục tiêu và nhiệm vụ hàng đầu của doanh nghiệp”.

Theo ông Nam, Công ty Lương thực A AN đã xây dựng “Đề án sản xuất lúa gạo đến năm 2030” với quy mô 5 triệu tấn lúa, thông qua việc đầu tư hệ thống sấy trữ – silo bảo quản hiện đại, phát triển vùng nguyên liệu liên kết với hợp tác xã và nông dân, kiểm soát nghiêm ngặt dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hướng tới chuỗi cung ứng an toàn – bền vững – giảm phát thải.

Doanh nghiệp này cũng tham gia Dự án “Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo ứng phó biến đổi khí hậu và phát triển bền vững ở ĐBSCL (TRVC)” do Tổ chức Phát triển Hà Lan (SNV) triển khai, đạt được nhiều kết quả tích cực. Song song, A AN là đơn vị bao tiêu đầu ra trong Chương trình Canh tác lúa thông minh giảm phát thải vùng ĐBSCL (2024–2027), phối hợp với các đối tác trong lĩnh vực giống, cơ giới hóa, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật nhằm hình thành chuỗi giá trị lúa gạo khép kín – từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ.

Ông Nam nhấn mạnh: “Thông qua hội nghị, A AN mong muốn hợp tác sâu rộng với các đối tác Nhật Bản trong chuyển giao công nghệ canh tác thông minh, chế biến sâu, logistics xanh và quản lý phát thải carbon – cùng chung tay xây dựng nền nông nghiệp xanh, bền vững, mang lại lợi ích cho nông dân, doanh nghiệp và môi trường”.

Hợp tác vì con người, vì môi trường

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Bộ NN&MT Trần Thanh Nam cho rằng, hội nghị không chỉ là diễn đàn xúc tiến đầu tư, mà còn là minh chứng cho tinh thần hợp tác, sáng tạo và trách nhiệm của hai quốc gia đối với phát triển bền vững: “Tại hội nghị, chúng ta đã được nghe những tham luận và chia sẻ thẳng thắn, tâm huyết từ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp hai bên. Tất cả đều hướng về một mục tiêu chung: làm cho hạt gạo Việt Nam không chỉ nhiều hơn, tốt hơn, mà còn xanh hơn, sạch hơn, và mang trong đó tinh thần trách nhiệm với môi trường”.

Theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL” là sáng kiến chiến lược quốc gia, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong thực hiện mục tiêu Net Zero 2050.

“Hôm nay, tại Tokyo, chúng ta thấy rõ hơn bao giờ hết rằng, đề án này không chỉ là nỗ lực của riêng Việt Nam, mà đang nhận được sự đồng hành, chia sẻ và chung tay từ các đối tác Nhật Bản. Hợp tác hôm nay không chỉ vì kinh tế, mà còn vì sự sống, vì môi trường, vì con người”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam chia sẻ và khẳng định: “Chúng ta đang cùng nhau viết nên câu chuyện mới cho ngành lúa gạo châu Á – câu chuyện của hợp tác, sáng tạo, trách nhiệm và sẻ chia”.

Hội nghị khép lại nhưng đồng thời mở ra một chương mới trong hợp tác Việt Nam – Nhật Bản về nông nghiệp và phát triển nông thôn. Trong thời gian tới, hai bên sẽ cụ thể hóa các Biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) thành những dự án thực tiễn, tạo ra sản phẩm cụ thể, kết quả rõ ràng trên cánh đồng, trong nhà máy và trên thị trường.

Hai nước sẽ tăng cường trao đổi đoàn công tác, chuyên gia và doanh nghiệp, đặc biệt tạo điều kiện cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác cùng tham gia – bảo đảm không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình đổi mới. Đồng thời, đẩy mạnh xây dựng và mở rộng các mô hình mẫu về nông nghiệp xanh, nông nghiệp carbon thấp, kinh tế tuần hoàn, nhất là trong chuỗi giá trị lúa gạo từ sản xuất – chế biến – tiêu thụ – tái tạo phụ phẩm.

Hội nghị tại Tokyo không chỉ là dịp kết nối đầu tư, mà còn là bước khởi đầu cho một giai đoạn hợp tác sâu sắc và toàn diện hơn, cùng hướng tới nền nông nghiệp phát thải thấp, kinh tế xanh và tương lai bền vững cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long – trái tim lúa gạo của Việt Nam và của cả châu Á.