Tăng trưởng 8% năm 2025, hoàn thành toàn diện các mục tiêu 5 năm, hướng tới bứt phá 10% GDP năm 2026

Đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu chủ yếu năm 2025

Báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, tình hình kinh tế xã hội tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, dự kiến đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2025, với nhiều kết quả nổi bật, bao gồm:

Một là, ổn định kinh tế vĩ mô được giữ vững, tăng trưởng kinh tế cao, lạm phát được kiểm soát, các cân đối được đảm bảo. Tăng trưởng GDP cả nước cả năm ước đạt 8%. Lạm phát ước 4%. GDP bình quân đầu người ước đạt khoảng trên 5.000 đô la Mỹ, trở thành nước có thu nhập trung bình cao.

Hai là, triển khai quyết liệt cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, chuyển từ nền hành chính quản lý sang kiến tạo phát triển phục vụ nhân dân.

Ba là, hoàn thiện thể chế pháp luật đạt nhiều kết quả nổi bật, nhất là tư duy xây dựng pháp luật, tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực cho phát triển, tạo chuyển biến rõ về môi trường đầu tư kinh doanh. Tiếp tục thực hiện hiệu quả phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Bốn là, phát triển kết cấu hạ tầng chiến lược đạt kết quả nổi bật, mở ra không gian phát triển mới, đạt và vượt mục tiêu hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và 1.700 km đường ven biển.

Năm là, cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng tiếp tục được đẩy mạnh. Xử lý các ngân hàng yếu kém, các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả, tồn đọng kéo dài đạt kết quả tích cực.

Sáu là, đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đạt kết quả tích cực. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025 xếp thứ 44/139 quốc gia, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN.

Bảy là, phát triển văn hóa xã hội có nhiều tiến bộ rõ nét, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện.

Tám là, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, giáo dục đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân đạt nhiều kết quả tích cực.

Về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, giai đoạn 2021-2025 dự kiến đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó hoàn thành toàn bộ chỉ tiêu về xã hội.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng chỉ ra những khó khăn, hạn chế trong giai đoạn vừa qua như: kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định nhưng áp lực điều hành còn lớn; sản xuất kinh doanh một số lĩnh vực còn khó khăn; chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu; một số ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn phát triển còn chậm.

Cùng với đó, việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy có lúc, có nơi còn lúng túng; đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn chưa được xử lý hiệu quả. Thiên tai bão lũ diễn biến cực đoan. Tình hình an ninh trật tự tại một số địa bàn, lĩnh vực còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp...

Báo cáo thẩm tra sơ bộ đánh giá kết quả thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao các quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt, tinh thần dám nghĩ, dám làm và sự điều hành linh hoạt, kịp thời của Chính phủ, nhờ đó đạt nhiều kết quả tích cực, nhiều chỉ tiêu vượt dự báo trong bối cảnh khó khăn chưa từng có, tạo nền tảng quan trọng củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở ra dư địa thuận lợi cho phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.

Tuy nhiên, để hoàn thành mục tiêu năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi lưu ý, cần tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khóa mở rộng có trọng tâm, đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế, các động lực tăng trưởng truyền thống và phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới, tạo đà phát triền bền vững cho giai đoạn 2026 - 2030.

Phân tích thêm về đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận định đây là một bước ngoặt lịch sử, không chỉ mang ý nghĩa về con số mà còn là biểu tượng của khát vọng bứt phá và quyết tâm chính trị mạnh mẽ từ Đảng, Quốc hội và Chính phủ. Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, mục tiêu 8% được điều chỉnh vào tháng 2/2025 từ mức ban đầu 6,5-7%, chính là một "đòn bẩy tâm lý" buộc toàn hệ thống phải thay đổi chính sách, chủ động và quyết liệt hơn trong công tác chỉ đạo, điều hành. Động lực cốt lõi giúp đạt được mức tăng trưởng cao bất chấp bối cảnh thế giới nhiều bất định chính là sự đổi mới căn bản trong thể chế và phương pháp lãnh đạo.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu thực tế, năm 2025 chứng kiến quá trình sắp xếp, tổ chức bộ máy sâu rộng (giảm số Bộ, Ủy ban Quốc hội, tỉnh, xã và bỏ cấp huyện), kéo theo việc giảm gần 150.000 cán bộ. Điều đáng nói, dù số lượng cơ quan và nhân lực làm việc ít đi nhưng tăng trưởng kinh tế lại cao hơn. Điều này khẳng định hiệu quả của việc đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo và phương pháp làm việc, giúp tăng năng suất lao động và năng lực điều hành của bộ máy nhà nước.

Đáng chú ý, Chính phủ đã điều hành nền kinh tế trên nền tảng vĩ mô ổn định, lạm phát trong tầm kiểm soát, tỷ giá cơ bản ổn định, dự trữ ngoại hối tăng. Đặc biệt, việc áp dụng chính sách tài khóa mở rộng, giảm thuế, hoãn thuế, miễn tiền thuê đất với chi phí lên đến hơn 200 nghìn tỷ đồng và chính sách tiền tệ linh hoạt, giữ mặt bằng lãi suất thấp, hỗ trợ tín dụng sản xuất đã tạo niềm tin và dư địa cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất.

Một điểm sáng nổi bật được Phó Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng là đầu tư công đạt mức giải ngân 440 nghìn tỷ đồng trong 9 tháng (cao nhất từ trước đến nay). Sự bứt phá này không chỉ đẩy nhanh các dự án trọng điểm quốc gia (cao tốc Bắc Nam, sân bay Long Thành) mà còn có tính lan tỏa mạnh, kích thích đầu tư tư nhân và các ngành liên quan như vật liệu xây dựng, vận tải. Bên cạnh đó, các lĩnh vực kinh tế số, đổi mới sáng tạo và AI cũng đang tăng trưởng nhanh, đóng góp 20-25% GDP năm 2025, tạo động lực mạnh mẽ và dài hạn.

Đồng tình với quan điểm của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương khẳng định việc điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng 8% cho năm 2025 là một quyết sách đúng đắn, thể hiện quyết tâm chính trị cao và những quyết sách sáng tạo của Đảng, Nhà nước và Chính phủ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy khó khăn. Đây là minh chứng cho sự linh hoạt trong điều hành, quyết tâm biến thách thức thành cơ hội. Đồng thời, cuộc cách mạng sắp xếp bộ máy hành chính đã được thực hiện thành công và bước đầu phát huy hiệu quả, dù vẫn còn những lúng túng ban đầu do phạm vi rộng và thời gian gấp rút. Hạ tầng chiến lược đã đạt được những kết quả nổi bật, tạo động lực vật chất quan trọng cho phát triển. Lĩnh vực đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cũng ghi nhận những kết quả ban đầu rất tích cực.

Mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2026 đạt 10% trở lên

Về dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2026, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết: Chính phủ dự kiến 15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2026, trong đó, mục tiêu tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên, lạm phát bình quân khoảng 4,5%.

Đồng thời, xác định 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu gồm: thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đảm bảo các cân đối lớn; hoàn thiện thể chế pháp luật, trọng tâm là pháp luật về đầu tư, kinh doanh, quy định về tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; bảo đảm tiến độ các công trình hạ tầng chiến lược; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phát triển toàn diện, đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, làm tốt công tác dân tộc, tôn giáo; phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường; củng cố, tăng cường quốc phòng an ninh; đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế; làm tốt công tác thông tin và truyền thông.

Thống nhất với các định hướng lớn, mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu chủ yếu và 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh yêu cầu kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ chặt chẽ, tiếp tục cải thiện nguồn thu ngân sách, giảm phụ thuộc vào thu từ đất đai, nâng cao hiệu quả đầu tư công; đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu nền kinh tế, xác định rõ trọng tâm và trụ cột tăng trưởng; phát triển mạnh các động lực mới như chuyển đổi số, năng lượng xanh, đổi mới sáng tạo và công nghiệp công nghệ cao, đồng thời thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực thực sự của tăng trưởng. Cần tạo chuyển biến rõ rệt trong thực thi pháp luật, cải thiện môi trường kinh doanh và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, qua đó xây dựng nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh, bền vững.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định thì cho rằng, mục tiêu tăng trưởng 10% cho năm 2026 đặt ra sức ép rất lớn, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ và mang tính chiến lược. Trong đó, phải đẩy mạnh hơn nữa việc đổi mới thể chế, phân cấp, phân quyền và sáng tạo. Công tác rà soát, sửa đổi hệ thống pháp luật theo hướng tháo gỡ vướng mắc phải được tập trung triển khai và hoàn thành trước thời hạn (năm 2027) để tạo hành lang pháp lý thông thoáng nhất. Hỗ trợ xuất khẩu thông qua việc đa dạng hóa thị trường và thúc đẩy phê chuẩn các hiệp định đầu tư, đồng thời triển khai các chương trình kích cầu tiêu dùng nội địa có kiểm soát, tận dụng quy mô thị trường lớn.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, quản trị vĩ mô một cách chặt chẽ và dài hạn là yếu tố then chốt để chuẩn bị cho mục tiêu 10%. Cần duy trì ổn định vĩ mô, tránh tăng trưởng nóng và không chạy theo con số cao để đánh đổi sự ổn định. Quản trị phải hết sức chặt chẽ, kiểm soát lạm phát, nợ công và chất lượng tín dụng để phòng ngừa rủi ro (như bong bóng tài sản và các cú sốc từ bên ngoài).

Nhìn về chiến lược phát triển cho năm 2026 và các năm tiếp theo, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương cảnh báo về những thách thức khó lường. Thế giới trong năm 2025-2026 được dự báo sẽ rơi vào "trạng thái bất thường mới" với những nguy cơ hiện hữu như: nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu do đòn thuế quan, nợ công, thương mại toàn cầu bị bóp nghẹt. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của "bong bóng công nghệ và cơn sốt AI" cũng tạo ra sự bất hợp lý trong phân bổ nguồn lực.

Trong bối cảnh đó, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh khó khăn trong việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số vào năm 2026. Việc tăng tốc này là cần thiết để bù đắp cho những năm bị ảnh hưởng bởi đại dịch và đảm bảo đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,5 - 7% cho cả nhiệm kỳ. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu này, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương kiến nghị Chính phủ cần đưa ra những giải pháp cụ thể và tập trung cho hai năm cuối nhiệm kỳ, tránh tình trạng giải pháp dàn trải. Đánh giá chung cho thấy Việt Nam đã có những quyết sách táo bạo và đạt được những thành tựu quan trọng nhưng nhận diện rõ những thách thức "bất thường mới" của thế giới và tập trung vào các giải pháp cụ thể sẽ là chìa khóa để đảm bảo sự phát triển bền vững và đạt mục tiêu tăng trưởng cao trong giai đoạn tới.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị cần đánh giá thực chất tình hình kinh tế - xã hội năm 2025, giai đoạn 2021-2025 và cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, bảo đảm cân đối giữa kết quả đạt được và hạn chế, làm rõ nguyên nhân các chỉ tiêu không đạt, báo cáo thêm về tác động của các điều chỉnh linh hoạt tới các chỉ tiêu, các kết quả đạt được. Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần bổ sung, phân tích thêm tác động của thiên tai đối với tình hình phát triển kinh tế xã hội, điển hình như các cơn bão lớn như Yagi, Buroi, Matmo….

Về dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, nhận định năm 2026 là năm đầu triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030, dự báo còn rất nhiều khó khăn thách thức, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ phân tích cụ thể các yếu tố tác động trong nước và quốc tế, nhận diện rõ rủi ro, dư địa chính sách, xác định rõ trọng tâm, trụ cột tăng trưởng và đề ra giải pháp đột phá để ứng phó, đặc biệt trong ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển động lực tăng trưởng mới và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2026 như Chính phủ trình. Đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến của cơ quan thẩm tra, khẩn trương hoàn chỉnh các báo cáo chính thức, dự thảo Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của năm 2026, gửi Quốc hội và cơ quan thẩm tra chậm nhất ngày 17/10. Giao Ủy ban Kinh tế và Tài chính chủ trì phối hợp với Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban khác của Quốc hội hoàn thiện Báo cáo thẩm tra chính thức trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 theo quy định.