Hết thời kỳ tiền rẻ, startup công nghệ hết thời gọi vốn ồ ạt, buộc phải chứng minh cách để có lãi

Trong suốt nhiều năm, bất kỳ ai đang tìm một hình mẫu doanh nghiệp thành công đều có thể nhìn vào thế giới công nghệ và công nghệ tài chính. Các công ty như hãng "mua trước, trả sau" Klarna – từng là công ty công nghệ tư nhân giá trị nhất châu Âu. Thời điểm đó, các nhà đầu tư đã dồn dập rót tiền vào, đẩy định giá công ty này lên cao.

Tuy nhiên, lạm phát tăng nhanh và một vài vấn đề môi trường kinh tế vĩ mỗ, những công ty không có lợi nhuận vốn chỉ nhấn mạnh vào xây dựng cơ sở người dùng đang dần bị phơi bày mặt trái phía sau đó. Giá trị của Klarna giảm từ 46 tỷ USD xuống ít hơn 7 tỷ USD trong vòng gọi vốn vào mùa hè này.

Tờ Financial Times nhận định, kỷ nguyên tiền rẻ đã qua và "tăng trưởng bằng mọi giá" không còn là câu thần chú nữa. Các công ty công nghệ muốn thống trị trong tương lai phải được xây dựng trong những nền tảng bền vững.

Nhu cầu nhìn xa hơn những cách làm truyền thống phản ánh một phần các xu hướng có trước đại dịch - một nhận thức ngày càng tăng rằng việc nhấn mạnh vào việc mở rộng quy mô đơn giản là không đủ trong thời điểm này. 

"Theo truyền thống, các quỹ đầu tư mạo hiểm luôn hướng tới tốc độ tăng trưởng doanh thu", theo Nalin Patel, một chuyên gia phân tích.

Mô hình này đã được triển khai trên khắp các công ty công nghệ, hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau từ thanh toán tới thực phẩm, giao đồ ăn. Kết quả là, tình trạng thừa thãi doanh nghiệp diễn ra, có quá nhiều doanh nghiệp cạnh tranh trong cùng 1 lĩnh vực - và trận chiến càng trở nên khốc liệt hơn khi đại dịch xảy ra. 

Tuy nhiên, cách tiếp cận đó đã dẫn tới sự bão hòa trên thị trường. Trong khi các nhà hàng tư nhân có thể có các thỏa thuận với các công ty giao đồ ăn riêng biệt nhưng có rất ít sự khác biệt giữa các doanh nghiệp sau đó.

"Có một vài điều tốt là tình huống như vậy có thể giúp giảm giá cho khách hàng", Patel nói. "Nhưng câu hỏi vẫn còn là liệu đó có phải vô ích hay không. Đó là một hoạt động kinh doanh có biên lợi nhuận thấp và bạn phải đặt câu hỏi có lẽ nào sẽ cuối cùng chỉ có một vài người chơi có khả năng thành công hơn".

Tình huống này đang trở thành hiện thực với mảng mua trước, trả sau – một mô hình phổ biến của tín dụng ngắn hạn. Trong khi có một loạt người chơi với những sắc thái giữa dịch vụ đa dạng khác nhau nhưng tất cả họ đều đang chiến đấu để giành cùng một khách hàng. 

Mấu chốt với những công ty thành công trong tương lai, theo Patel phụ thuộc vào sự đổi mới. "Đó là về sự tập trung vào một vài thứ độc nhất, thay vì những thứ đã tồn tại và chỉ cẩn phải phát triển hơn".

Các nhà đầu tư đã trở nên nhạy cảm với rủi ro khi đối mặt với lạm phát tăng cao. Thậm chí những tập đoàn vốn mạo hiểm từng mạnh tay rót hầu bao hiện tại đều muốn các công ty chứng minh rằng họ có con đường tới lợi nhuận.

Aman Behzad – nhà sáng lập và đối tác quản lý tại công ty tư vấn công nghệ tài chính Royal Park Partnes nói rằng các công ty định vị tốt nhất cho tương lai phải kết hợp hai thuộc tính từ các thế hệ công nghệ khác nhau

"Đầu tiên, tầm nhìn dài hạn và nền tảng cơ bản vững chắc". Các công ty công nghệ lớn như Apple và Microsoft đã chứng minh thành công bằng việc ưu tiên các sản phẩm giải quyết những vấn đề rõ ràng trong khi đó họ cũng ưu tiên xây dựng giá trị cho những cổ đông trong dài hạn.

"Thứ hai, cần phải quan tâm đối xử với những nhân tài hàng đầu tốt và có khả năng thay đổi trong các tổ chức giúp các doanh nghiệp duy trì được người tốt nhất và tiếp tục xây dựng những sản phẩm mạnh". 

Nhìn chung, "mức độ nhận diện không phải là dấu hiệu của sự thành công - doanh thu, mô hình và khách hàng của bạn đến từ đâu mới là điều quan trọng. các trường hợp kinh doanh nên dựa trên thực tiễn ở đây và bây giờ, không phải tập trung giải quyết nhu cầu của một thị trường giả định chưa tồn tại". 

Nina Achadjian, một đối tác của Index Ventures cho biết các công ty khởi nghiệp phải học cách điều chỉnh ngay lập tức. "Năm ngoái không ai cần một kế hoạch dự phòng", cô nói. "Đó là sự tăng trưởng bằng mọi giá và vốn rất dễ kiếm". Công ty của cô ấy đang nói với những người sáng lập nên chuyển trọng tâm sang hoạt động bền vững ngay cả khi điều đó làm chậm tăng trưởng, thận trọng trong việc tuyển dụng và đảm bảo họ có đủ tiền mặt để hoạt động trong 18 đến 24 tháng.

Dẫu vậy, mọi chuyện không phải quá tồi tệ. Vẫn có rất nhiều tiền đang chờ các công ty khởi nghiệp. Theo PitchBook, các nhà đầu tư mạo hiểm ở Mỹ đã đầu tư hơn 230 tỷ USD vào giữa tháng 5. Hơn 1.000 công ty khởi nghiệp đã huy động vốn từ các nhà đầu tư hạt giống và thiên thần trong quý 3, đẩy tổng giá trị của các giao dịch giai đoạn đầu lên mức cao nhất trong ít nhất một thập kỷ.

Nguồn: Financial Times